Pāli bukvar
Lily de Silva, M.A., Ph.D.
University of Peradeniya, Sri Lanka
Napomena: VU-Arial font je korišćen u ovom dokumentu
|
|
Lekcija 17
1. Prošlo vreme
Promena glagola čija s eosnova završava na -a.
Osnova: paca = kuvati
Jednina
|
3.
|
(So) apaci, paci = |
On je kuvao |
|
2.
|
(Tvaṃ) apaci, paci = |
Ti si kuvao |
|
1.
|
(Ahaṃ) apaciṃ, paciṃ = |
Ja sam kuvao |
Množina
|
3.
|
(Te) apaciṃsu, paciṃsu = |
Oni su kuvali |
|
2.
|
(Tumhe) apacittha, pacittha = |
Vi ste kuvali |
|
1.
|
(Mayaṃ) apacimha, pacimha = |
Mi smo kuvali |
Treba obratiti pažnju da a- kod apaci, apaciṃsu itd. nije negativni prefiks.
To je dodatak (opcioni) koji označava prošlo vreme.
Glagoli čija s eosnova završava na -nā u prošlom vremenu se takođe menjaju na ovaj način.
Promena glagola čija se osnova završava na -e
Osnova: core = krasti
Jednina
|
3.
|
(So) coresi, corayi = |
On je ukrao |
|
2.
|
(Tvaṃ) coresi = |
Ti si ukrao |
|
1.
|
(Ahaṃ) coresiṃ, corayiṃ = |
Ja sam ukrao |
Množina
|
3.
|
(Te) coresuṃ, corayiṃsu = |
Oni su ukrali |
|
2.
|
(Tumhe) corayitha = |
Vi ste ukrali |
|
1.
|
(Mayaṃ) corayimha = |
Mi smo ukrali |
2. Primeri formiranja rečenice
Jednina:
1. Bhūpālo dīpe cari / acari
Kralj je hodao ostrvom.
Samaṇo dhammaṃ desesi
Monah je propovedao Dhammu.
2. Tvaṃ bhaṇḍāni vikkiṇi
Ti si prodao robu.
Tvaṃ pupphāni pūjesi
Ti si prineo cveće.
3. Ahaṃ pabbataṃ āruhiṃ
Ja sam se popeo na planinu.
4. Ahaṃ dīpaṃ jālesiṃ / jālayiṃ
Ja sam upalio lampu.
Množina:
1. Bhūpālā dīpesu cariṃsu / acariṃsu –
Kraljevi su hodali ostrvima.
Samaṇā dhammaṃ desesuṃ / desayiṃsu
Monasi su propovedali Dhammu.
2. Tumhe bhaṇḍāni vikkiṇittha
Vi ste prodali robu.
Tumhe pupphāni pūjayittha
Vi ste prineli cveće.
3. Mayaṃ pabbate āruhimha –
Mi smo se popeli na planine.
4. Mayaṃ dīpe jālayimha –
Mi smo upalili lampe.
Vežba 17
3. Prevedite:
1. Kassako khettaṃ kasitvā nahāyituṃ udakaṃ otari.
2. Uggaṇhantānaṃ dārakānaṃ dātuṃ ācariyā kusumāni āhariṃsu.
3. Upāsakā āsanehi uṭṭhahitvā dhammaṃ desetuṃ upasaṅkamantaṃ samaṇaṃ vandiṃsu.
4. Nagaresu kammāni katvā vetane labhituṃ ākaṅkhamānā narā gāmehi nikkhamiṃsu.
5. Ācariyo āsanaṃ dussena chādetvā samaṇaṃ nisīdituṃ nimantesi.
6. Kumāro dvāraṃ vivaritvā rukkhamhā oruhante vānare passamāno aṭṭhāsi (stood).
7. Paṇḍito goṇe coretvā akusalaṃ karonte nare pakkositvā ovadi.
8. Yācakassa puttā rukkhehi patantāni phalāni saṃharitvā āpaṇasmiṃ vikkiṇiṃsu.
9. Kassako dhaññaṃ minitvā vāṇijassa vikkiṇituṃ pahiṇi.
10. Dhammaṃ uggaṇhitvā samaṇo bhavituṃ ākaṅkhamāno amacco ācariyaṃ pariyesamāno Buddhaṃ upasaṅkami.
11. Sace tumhe gāmaṃ pāpuṇeyyātha mitte olokeyyātha.
12. Paṇḍitamhā pañhe pucchitvā saccaṃ jānituṃ mātulo ussahi.
13. Pāsāṇamhi ṭhatvā ajaṃ khādantaṃ sīhaṃ disvā vānarā bhāyiṃsu.
14. Rukkhamūle nisīditvā gitāni gāyantānaṃ kumārānaṃ kāyesu paṇṇāni ca pupphāni ca patiṃsu.
15. Tumhe dhanaṃ saṃharamānā mā samuddaṃ taritvā dīpaṃ gacchatha.
16. Āpaṇasmiṃ bhaṇḍāni vikkiṇantassa vāṇijassa ratho atthi.
17. Ahaṃ puttassa dātuṃ dussaṃ sibbanto gītaṃ gāyiṃ.
18. Sūkarā ca sunakhā ca khette āvāṭe khaṇiṃsu.
19. Purisā rukkhamūle nisīditvā tāpasena bhāsamānaṃ suṇiṃsu.
20. Luddakena saddhiṃ vane āhiṇḍante putte āmantetvā kassakā akkosiṃsu.
21. Mā tvaṃ suvaṇṇapattaṃ vikkiṇitvā khagge kiṇāhi.
22. So bhaṇḍāni ca khettaṃ ca goṇe ca puttānaṃ daṭvā gehaṃ pahāya samaṇo bhavituṃ cintesi.
23. Dhammena jīvantā sappurisā mige na māresuṃ.
24. Ahaṃ sopānaṃ āruhiṃ, te sopānamhā oruhiṃsu.
25. Sahāyakā udakaṃ otaritvā nahāyantā padumāni ociniṃsu.
-ooOoo-
Lekcije: 00 | 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 | 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | Dodatak
Rešenja: 01-05 | 06-10 | 11-15 | 16-20 | 21-25 | 26-32
|
Pali bukvar (The Pāli Primer) jeste publikacija Vipassana Research Instituta (http://www.vri.dhamma.org).
Cilj mu je da obezbedi elementarno razumevanje pali jezika.